Featured post

Was Ravana Ever Defeated Before Rama? A Look Through the Valmiki Ramayana

Ravana, the mighty king of Lanka and one of the most iconic antagonists in Indian epics, is often portrayed as invincible—unbeaten in battle, feared by gods and demons alike. In the first six books (Kandas) of the Valmiki Ramayana , this reputation holds true. But if we explore the entirety of Valmiki’s Ramayana , including the Uttara Kanda , a different picture begins to emerge—one where Ravana indeed faced defeats at the hands of other great warriors. Let us explore the truth behind Ravana's military record as portrayed in the seven Kandas of the Valmiki Ramayana . Unbeaten Before Rama: The Testimony of Vibhishana and Rama In the Yuddha Kanda , Ravana's own brother Vibhishana acknowledges that Ravana had never been defeated prior to his battle with Rama : “The demon, who had never been conquered before in battles, by even all the gods combined or by Indra himself, has been conquered, on confronting you in the battlefield, as the sea breaks up, on reaching the shore.” ...

JAGANNATH SAHASRANAM

 ॥ ध्यानम् ॥


नीलाद्रौ शङ्ख-मध्ये शत-दल-कमले रत्न-वसंहासनस्थम्।

सवालङ्कार-युक्तं नव-घन-रुवचरं संयुतं चाऽग्रजेन ।

भद्रायाैः वाम-पार्श्वेरथ-चरण-युतं ब्रह्म-रुद्रेन्द्र-वन्द्यम्।

वेदानां सारं ईशं स्वजन-पवरवृतं ब्रह्मदारो स्मरावम ॥ १२ ॥

॥ श्रीजगन्नाथ सहस्रनाम स्तोत्रम् ॥


श्रीभगवान्उवाच -

चतुभुवजो जगन्नाथैः कण्ि-शोवभत-कौस्तुभैः ।

पद्मनाभो वेदगभवैः चन्द्र-सूयो ववलोकनैः ॥ १ ॥

जगन्नाथो लोकनाथो नीलाद्रीशैः परो हवरैः ।

दीनबन्धुर्दयावसन्धुैः कृपालुर्जन-रक्षकैः ॥ २ ॥

कम्बुपावणश्चक्रपावणैः पद्मनाभो नरोत्तमैः ।

जगतां-पालको व्यापी सवव-व्यापी सुरेर्श्वरैः ॥ ३ ॥

लोकराजो देवराजैः शक्रो भूपश्च भूपवतैः ।

नीलावद्र-पवत-नाथश्चाऽनन्तैः पुरुषोत्तमैः ॥ ४ ॥

तार्क्ष्योऽध्यायैः कल्पतरुैः ववमला-प्रीती-वर्द्वनैः ।

बलभद्रो वासुदेवो माधवो मधुसुदनैः ॥ ५ ॥

द त्यावरैः पुण्डरीकाक्षो वनमाली बलवप्रयैः ।

ब्रह्मैः ववष्णुैः वृवष्ण-वंशो मुरावरैः कृष्णैः के शवैः ॥ ६ ॥

श्रीरामैः सवचचदानन्दो गोववन्दैः परमेर्श्वरैः ।

ववष्णुर्वजष्णुर्महाववष्णुर्प्रभववष्णुर्महेर्श्वरैः ॥ ७ ॥

लोक-कत्ता जगन्नाथो मही-कत्ता महायशाैः ।

महवषवैः कवपलाचायो लोकचावर सुरो हवरैः ॥ ८ ॥

आत्मा च जीव-पालश्च शूरैः संसार-पालकैः ।

एकोऽनेको ममवप्रयो ब्रह्मवावद महेर्श्वरैः ॥ ९ ॥

विभुजश्च चतुबाहुैः शत-बाहुैः सहस्रकैः ।

पद्म-पत्र-ववशालाक्षैः पद्म-गभवैः परो हवरैः ॥ १० ॥

पद्म-हस्तो देव-पालो द त्यावरर्द त्य-नाशनैः ।

चतुमूववत्तवश्चतुबाहुश्चतुरानन-सेववतैः ॥ ११ ॥

पद्म-हस्तश्चक्रपावणैः शङ्ख-हस्तो गदाधरैः ।

महाव कुण्ि-वासी च लर्क्ष्मी-प्रीवत-करैः-सदा ॥ १२ ॥

ववर्श्वनाथैः-प्रीवतदश्च सवव-देव-वप्रयङ्करैः ।

ववर्श्व-व्यापी दारु-रूपश्चन्द्र-सूयव-ववलोचनैः ॥ १३ ॥

गुप्त-गङ्गोपलवधधश्च तुलसी प्रीवत-वधवनैः ।

जगदीशैः श्रीवनवासैः श्रीपवतैः श्रीगदाग्रजैः ॥ १४ ॥

सरस्वती मूलाधारैः श्रीवत्सैः श्रीदयावनवधैः ।

प्रजापवतैः भृगुपवतैः भागववो नील-सुन्दरैः ॥ १५ ॥

योगमाया-गुणारूपो जगद्योनेर्श्वरो हवरैः ।

आवदत्यैः प्रलयोर्द्ारी आदौ संसार-पालकैः ॥ १६ ॥

कृपाववष्िैः पद्मपावणर्अमूवत्तवर्जगदाश्रयैः ।

पद्मनाभो वनराकारैः वनवलवप्तैः पुरुषोत्तमैः ॥ १७ ॥

कृपाकरैः जगद्-व्यापी श्रीकरैः शङ्ख-शोवभतैः ।

समुद्र-कोवि-गंभीरो देवता-प्रीवतदैः-सदा ॥ १८ ॥

सुरपवतर्भूतपवतर्ब्रह्मचारी पुरन्दरैः ।

आकाशो वायु-मूवत्तवश्च ब्रह्म-मूवत्तवर्जले-वस्थतैः ॥ १९ ॥

ब्रह्मैः ववष्णुैः धृवतपालैः परमो ऽ मृत-दायकैः ।

परमानन्द-सम्पूणवैः पुण्यदेवैः परायणैः ॥ २० ॥

धनी च धन-दाता च धन-गभो महेर्श्वरैः ।

पाशपावणैः सववजीवैः सवव-संसार-रक्षकैः ॥ २१ ॥

देव-कत्ता ब्रह्म-कत्ता ववसष्िो ब्रह्म-पालकैः ।

जगत्पवतैः सुराचायो जगद्-व्यापी वजतेवन्द्रयैः ॥ २२ ॥

महामूवत्तवर्ववर्श्वमूवत्तवर्महाबुवर्द्ैः पराक्रमैः ।

सवव-बीजाथवचारी च द्रष्िा वेदपवतैः सदा ॥ २३ ॥

सवव-जीवस्य-जीवश्च गोपवतर्मरुतां-पवतैः ।

मनो बुवर्द्र्अहंकारैः कामावद्र-क्रोध-नाशनैः ॥ २४ ॥

कामदेवैः कामपालैः कामाङ्गैः काम-वल्लभैः ।

शत्रु-नाशी कृपावसन्धुर्कृपालुैः परमेर्श्वरैः ॥ २५ ॥

देवत्राता देवमाता भ्राता बन्धुैः वपता सखा ।

बालभद्रस्तनू-रूपो ववर्श्वकमा बलो बलैः ॥ २६ ॥

अनेक-मूवत्तवैः सततं सत्यवादी सताङ्गवतैः ।

लोक-ब्रह्मैः बृहद्-ब्रह्मैः स्थूल-ब्रह्मैः सुरेर्श्वरैः ॥ २७ ॥

जगद्-व्यापी सदाचारी सवव-भूतश्च भूपवतैः ।

दुगव-पालैः क्षेत्रनाथो रतीशो रवत-नायकैः ॥ २८ ॥

बली ववर्श्वो बलाचावर बलदो बवल-वामनैः ।

दरहासैः शरचचन्द्रैः परमैः परपालकैः ॥ २९ ॥

अकारावद मकारान्तो मध्योकारैः स्वरूप-धृक्।

स्तुवत-स्थायी सोमपाश्च स्वाहाकारैः स्वधाकरैः ॥ ३० ॥

मत्स्यैः कूमो वराहश्च नरवसंहश्च वामनैः ।

परशुरामो महावीयो रामो दशरथात्मजैः ॥ ३१ ॥

देवकी-नन्दनैः श्रेष्िो नृहवरैः नर-पालकैः ।

वनमाली देहधारी पद्म-माली-ववभूषणैः ॥ ३२ ॥

मवल्लका-मालाधारी च जाती-जुती-वप्रयैः सदा ।

बृहवत्पता महावपता ब्राह्मणो ब्राह्मण-वप्रयैः ॥ ३३ ॥

कल्पराजैः खगपवतर्देवेशो देव-वल्लभैः ।

परमात्मा बलोराज्ञां माङ्गल्यं सवव-मङ्गलैः ॥ ३४ ॥

सववबलो देहधारी राज्ञां च बल-दायकैः ।

नाना-पक्षी-पतङ्गानां पावनो पवरपालकैः ॥ ३५ ॥

वृन्दावन-ववहारी च वनत्य-स्थल-ववहारकैः ।

क्षेत्रपालो मानवश्च भुवनो भव-पालकैः ॥ ३६ ॥

सर्त्त्वं रजस्तमो बुवर्द्र्अहङ्कारैः परोऽवप च ।

आकाशाङ्गैः रववैः सोमो धवरत्री धरणीधरैः ॥ ३७ ॥

वनवर्श्चन्तो योगवनद्रश्च कृपालुैः देहधारकैः ।

सहस्रशीषा श्रीववष्णुर्वनत्यो वजष्णुर्वनरालयैः ॥ ३८ ॥

कत्ता हत्ता च दाता च सत्य-दीक्षावद-पालकैः ।

कमलाक्षैः स्वयंभूतैः कृष्ण-वणो वनवप्रयैः ॥ ३९ ॥

कल्पद्रुमैः पादपावरैः कल्पकारी स्वयं हवरैः ।

देवानां च गुरुैः सवव-देव-रूपो-नमस्कृतैः ॥ ४० ॥

वनगमागमचारी च कृष्ण-गम्यैः स्वयं यशैः ।

नारायणो-नराणां च लोकानां प्रभुर्उत्तमैः ॥ ४१ ॥

जीवानां-परमात्मा च जगद्-वन्द्यैः परो यमैः ।

भूतवासी परोक्षश्च सवववासी चराश्रयैः ॥ ४२ ॥

भागीरथी मनो बुवर्द्र्भव मृत्युैः पवरवस्थतैः ।

संसार प्रणयी प्रीतैः संसार-रक्षकैः सदा ॥ ४३ ॥

नाना-वणव-धरो देवो नाना-पुष्प-ववभूषणैः ।

नन्द-ध्वजो ब्रह्म-रूपो वगवरवासी गणावधपैः ॥ ४४ ॥

मायाधरो वणवधारी योगीशैः श्रीधरो हवरैः ।

महाज्योवतर्महावीयो बलावांश्च बलोद्भवैः ॥ ४५ ॥

भूतकृद्भवनो देवो ब्रह्मचारी सुरावधपैः ।

सरस्वती सुराचायवैः सुरदेवैः सुरेर्श्वरैः ॥ ४६ ॥

अष्िमूवत्तव-धरो रुद्रैः इचछा-मूवत्तवैः पराक्रमैः ।

महानाग-पवतश्च व पुण्य-कमा-तपश्-चरैः ॥ ४७ ॥

दीनपो दीनपालश्च वदव्यवसंहो वदवाकरैः ।

अनभोक्ता सभोक्ता च हववभोक्ता परो परैः ॥ ४८ ॥

मन्त्रदो ज्ञानदाता च सववदाता परो हवरैः ।

परवर्द्वैः परधमा च सवव-धमव-नमस्कृतैः ॥ ४९ ॥

क्षमादश्च दयादश्च सत्यदैः सत्य-पालकैः ।

कं सावरैः के वश-नाशी च नाशनो दुष्ि-नाशनैः ॥ ५० ॥

पाण्डव-प्रीवतदश्च व परमैः पर-पालकैः ।

जगर्द्ाता जगत्कत्ता गोप-गोवत्स-पालकैः ॥ ५१ ॥

सनातनो महाब्रह्म फलदैः-कमवचावरणाम्।

परमैः परमानन्दैः परवर्द्वैः परमेर्श्वरैः ॥ ५२ ॥

शरणैः-सवव-लोकानां सवव-शास्त्र-पवरग्रहैः ।

धमवकृवतर्महाधमा धमात्मा धमव-बान्धवैः ॥ ५३ ॥

मनैः-कत्ता महाबुवर्द्र्महामवहम-दायकैः ।

भूभुववह्सस्सुवो महामूवत्तवैः भीमो भीम-पराक्रमैः ॥ ५४ ॥

पथ्य भूतात्मको देवैः पथ्य-मूवत्तवैः परात्परैः ।

ववर्श्वाकारो ववर्श्वगभवैः सुरैः च सुरेर्श्वरैः ॥ ५५ ॥

भुवनेशैः सवव-व्यापी भवेशैः भव-पालकैः ।

दशवनीयश्चतुवेदैः शुभाङ्गो लोक-दशवनैः ॥ ५६ ॥

र्श्यामलैः शान्त-मूवत्तवश्च सुशान्तश्चतुरोत्तमैः ।

साम-प्रीवतश्च ऋक्-प्रीवतर्यजुषोऽथववण-वप्रयैः ॥ ५७ ॥

र्श्याम-चन्द्रश्चतुमूववत्तवश्चतुबाहुश्चतुगववतैः ।

महाज्योवतर्महामूवत्तवर्महाधामा महेर्श्वरैः ॥ ५८ ॥

अगवस्त-वर-दाता च सवव-देव-वपतामहैः ।

प्रह्लादस्य-प्रीवत-करो ध्रुवावभ-मान-तारकैः ॥ ५९ ॥

मवण्डतैः-सुतनुर्-दाता साधु-भवक्त-प्रदायकैः ।

ओङ्कारश्च परं ब्रह्म ॐ वनरालम्बनो हवरैः ॥ ६० ॥

सद्गवतैः परमो हंसो जीवात्मा जन-नायकैः ।

मनश्वचन्त्यश्वचत्त-हारी मनोज्ञश्च परावधकैः ॥ ६१ ॥

ब्राह्मणो ब्रह्म-जातीनां इवन्द्रयाणां-गवतैः प्रभुैः ।

वत्रपादाद्ऊद्ध्वव संभूतो ववराि्च व सुरेर्श्वरैः ॥ ६२ ॥

परात्परैः परैः पादैः पद्मस्थैः कमलासनैः ।

नाना-सन्देह-ववषयस्तर्त्त्व-ज्ञानावभवनवृतैः ॥ ६३ ॥

सववज्ञश्च जगद्-बन्धुर्मनोज-ज्ञात-कारकैः ।

मुख संभूत ववप्रस्तुबाहुसंभूत राजकैः ॥ ६४ ॥

वरो व र्श्यैः पदोभूतैः शूद्रो वनत्योपवनत्यकैः ।

ज्ञानी मानी वणवदश्च सववदैः सवव-भूवषतैः ॥ ६५ ॥

अनावद-वणव-सन्देहो नाना-कमो-पवरवस्थतैः ।

श्रर्द्ावद-धमव-सन्देहो ब्रह्म-देहैः वस्मताननैः ॥ ६६ ॥

शम्बरावरर्वेदपवतैः सुकृतैः सर्त्त्व-वधवनैः ।

सकलं-सववभूतानां सवव-दाता जगन्मयैः ॥ ६७ ॥

सवव-भूत-वहत षी च सवव-प्राणी-वहते-रतैः ।

सववदा देहधारी च बिको बिुकैः सदा ॥ ६८ ॥

सवव-कमव-ववधाता च ध्यानदैः करुणात्मकैः ।

पुण्य-सम्पवत्त-दाता च कत्ता हत्ता तथ व च ॥ ६९ ॥

सदा नीलावद्रवासी च नतास्यश्च पुरन्दरैः ।

नरो नारायणो देवो वनमवलो वनरुपद्रवैः ॥ ७० ॥

ब्रह्मैः शम्भुैः सुरश्रेष्िैः कम्बुपावणर्बलोज्जुवनैः ।

जगर्द्ाता वचरायुश्च गोववन्दैः गोप-वल्लभैः ॥ ७१ ॥

देवदेवो महाब्रह्म महाराजो महागवतैः ।

अनन्तो भूत-नाथर्श्च अनन्तो भूत-सम्भवैः ॥ ७२ ॥

समुद्र-पववतानां च गन्धवाणां तथाऽश्रयैः ।

श्रीकृष्णो देवकी-पुत्रो मुरावरर्वेणु-हस्तकैः ॥ ७३ ॥

जगत्-स्थायी जगद्-व्यापी सवव-संसार-भूवतदैः ।

रत्न-गभो रत्न-हस्तो रत्नाकर-सुता-पवतैः ॥ ७४ ॥

कन्दपव-रक्षा-कारी च कामदेवैः वपतामहैः ।

कोवि-भास्कर-संज्योवतैः कोवि-चन्द्र-सुशीतलैः ॥ ७५ ॥

कोवि-कन्दपव-लावण्यैः काममूवत्तवर्बृहत्-तपैः ।

मथुरा-पुर-वासी च िावरको िावरका-पवतैः ॥ ७६ ॥

वसन्त-ऋतु-नाथश्च माधवैः प्रीवतदैः सदा ।

र्श्यामबन्धुर्घनर्श्यामो गनाअऽघन समद्युवतैः ॥ ७७ ॥

अनन्त-कल्प-वासी च कल्प-साक्षी च कल्प-कृत्।

सत्यनाथैः सत्यचारी सत्यवादी सदा-वस्थतैः ॥ ७८ ॥

चतुमूववत्तवश्चतुबाहुश्चतुयुवग-पवतर्भवैः ।

रामैः कृष्णो युगान्तश्च बलभद्रो बलो बली ॥ ७९ ॥

लर्क्ष्मी नारायणो देवैः शालग्राम-वशला प्रभुैः ।

प्राणोऽपानैः समानश्च दान व्यानौ तथ व च ॥ ८० ॥

पञ्चात्मा पञ्च-तर्त्त्वं च शरणागत-पालकैः ।

यत्-वकवञ्चत्-दृष्यते-लोके तत्-सवं-जगदीर्श्वरैः ॥ ८१ ॥

जगदीशो महद्ब्रह्म जगन्नाथाय ते नमैः ॥ ८२ ॥


॥ फलश्रुवतैः ॥

एवं नाम सहस्रेण स्तवो यं पठ्यते यवद ।

पािं पाियते यस्तुशृणुयादवप मानवैः ॥ १ ॥

सहस्राणां शतेन व यज्ञेन पवरपूजते ।

यत्-पुण्यं-सवव-तीथेषुवेदेषुच ववशेषतैः ॥ २ ॥

तत्-पुण्यं कोवि-गुवणतं अवचराल्लभ्यते नरैः ।

जगन्नाथस्य नामावन पुण्यावन सफलावन च ॥ ३ ॥

ववद्याथी-लभते-ववद्यां योगाथी-योगं-आप्नुयात्।

कन्याथी-लभते-कन्यां जयाथी-लभते-जयम्॥ ४ ॥

कामाथी-लभते-कामं पुत्राथी-लभते-सुतम्।

क्षवत्रयाणां प्रयोगेण सङ्क्रामे जयदैः सदा ॥ ५ ॥

व र्श्यानां-सवव-धमवैः-स्याच्छूद्राणां-सुखमेधते ।

साधूनां पितो वनत्यं ज्ञानदैः फलदैः तथा ॥ ६ ॥

नाऽपवादं न दुैःखं च कदा च लभते नरैः ।

सवव-सौख्यं-फलं-प्राप्य वचरञ्जीवी-भवेन्-नरैः ॥ ७ ॥

शृणुराजन्महाबाहो मवहमानं जगत्पतेैः ।

यस्य स्मरण मात्रेण सवव-पाप ैः-प्रमुचयते ॥ ८ ॥

जगन्नाथं लोकनाथं पिते यैः सदा शुवचैः ।

कवलकालोद्भवं-पापं तत्-क्षणात्-तस्य-नर्श्यवत ॥ ९ ॥


॥ इवत श्रीब्राह्मे महापुराणे भीष्म युवधवष्िर संवादे

श्रीजगन्नाथ सहस्रनाम स्तोत्रं सम्पूणवम् ॥

Comments